Welke rechtsvorm moet u kiezen voor uw onderneming?

Er bestaan veel verschillende soorten rechtsvormen (ook wel ondernemingsvormen genoemd). Hieronder is een overzicht opgenomen van de mogelijke rechtsvormen die u kunt kiezen voor uw onderneming.

OVERZICHT RECHTSVORMEN:
· Eenmanszaak
· Vennootschap onder firma (V.O.F.)
· Commanditaire vennootschap (C.V.)
· Maatschap
· Besloten Vennootschap (B.V.)
· Naamloze Vennootschap (N.V.)
· Vereniging met volledige rechtsbevoegdheid
· Vereniging met beperkte rechtsbevoegdhei
· Coöperatie
· Stichting

VERSCHILLEN TUSSEN RECHTSVORMEN

Tussen deze rechtsvormen bestaan diverse verschillen. Deze verschillen hebben (onder andere) te maken met de wijze van oprichting, het aantrekken van kapitaal, de aansturing, aansprakelijkheid en belastingen. Op deze verschillen wordt hieronder nader ingegaan.

Oprichting

De wijze waarop de rechtsvorm moet worden opgericht verschilt per rechtsvorm. Zo is de oprichting van een eenmanszaak, V.O.F. of C.V. gemakkelijk ook zelf te regelen. U hoeft voor de oprichting niet verplicht de afspraken schriftelijk vast te leggen, of langs te gaan bij de notaris. Ondanks dat dat niet verplicht is, is het wel aan te raden om de gemaakte afspraken tussen de partijen altijd schriftelijk vast te leggen. Dit kan in een onderhands contract (gesloten door partijen zelf), maar ook bij de notaris worden vastgelegd in een akte. Voor het oprichten van een B.V. of stichting is een notariële akte echter wél verplicht.

Kapitaal

Sinds 1 oktober 2012 is het mogelijk om een B.V. op te richten met een startkapitaal van maar EUR 0,01. Voor de overige rechtsvormen (met uitzondering van de N.V.) is geen startkapitaal vereist. U kunt wel meer startkapitaal inbrengen als dat gewenst is, maar dat kan dan eventueel ook in de vorm van een lening. Bij een eenmanszaak of V.o.f. wordt dit meestal ingebracht als privéstorting.

Aansturing

Ook op het vlak van aansturing zijn er verschillen tussen de rechtsvormen. Indien u een eenmanszaak opricht, dan betekent het dat u zelf de eigenaar bent en alles kunt bepalen. In het geval dat u ervoor kiest om samen te werken in een V.O.F., maatschap of C.V. dan moet een bestuur worden gevormd door de vennoten (bij een V.O.F.), de maten (bij een maatschap) of de beherend vennoten (bij een C.V.). Als u ervoor kiest om samen te werken in een andere rechtsvorm (zoals een B.V.) dan moet er een bestuur worden benoemd. Het is daarnaast mogelijk om een raad van commissarissen in het leven te roepen, of een ander orgaan op te richten (denk aan een groep aandeelhouders met bijzondere rechten).

Aansprakelijkheid

Een belangrijke keuze is het wel of niet kiezen voor een rechtsvorm met rechtspersoonlijkheid. Indien u kiest voor een rechtsvorm zonder rechtspersoonlijkheid, dan bestaat er géén scheiding tussen het vermogen van de onderneming en jouw privévermogen. Schuldeisers kunnen hun eventuele schulden op de onderneming dus ook op uw privévermogen verhalen. Dit kan grote gevolgen hebben. In geval van een onderneming met rechtspersoonlijkheid (“een rechtspersoon”) bestaat er wel een scheiding tussen het vermogen van de onderneming en uw privévermogen. Een rechtspersoon kan zelfstandig rechten en verplichtingen aangaan met derden, zoals met klanten en leveranciers

Indien u ervoor kiest om een rechtspersoon op te richten, dan bent u dus (in beginsel) niet met uw privévermogen aansprakelijk voor verplichtingen die de onderneming aangaat. Een rechtspersoon dient te worden opgericht bij notariële akte.

Belastingen

Voor de verschuldigde belastingen is het verschil tussen wel of geen rechtspersoonlijkheid van belang. Indien u gekozen heeft voor een rechtsvorm zonder rechtspersoonlijkheid, dan is er geen vennootschapsbelasting verschuldigd. Wel dient u (als privé persoon) uiteraard inkomstenbelasting te betalen en bent u omzetbelasting verschuldigd. Verder kunt u aanspraak maken op de mkb-winstvrijstelling en de ondernemersaftrek (bij voldoen aan het urencriterium). Bij een rechtsvorm met rechtspersoonlijkheid, zoals de B.V., bent u dus wel vennootschapsbelasting verschuldigd.

STARTENDE ONDERNEMERS

Veel startende ondernemers kiezen ervoor om te beginnen in de vorm van een eenmanszaak. Dit is vooral aantrekkelijk in verband met de startersaftrek en het voordeel ten opzicht van een B.V. tot een bepaald resultaat. Zodra er dan bijvoorbeeld meer winst wordt gemaakt, wordt de eenmanszaak omgezet of ingebracht in een andere rechtsvorm, zoals in een B.V. Dit is in de praktijk niet altijd de beste keuze, aangezien u als eenmanszaak ook in privé aansprakelijk bent.

Indien u vragen heeft of ondersteuning nodig hebt bij de keuze van de optimale rechtsvorm, kunnen we u daarbij natuurlijk helpen.